B. Ünsüzler:

1. Ünsüz Benzeşmesi (Sertleşmesi)

   
   

   (f, s, t, ç, ş, h, p) ile biten sözcüğe (c, d, g) ile başlayan ek geldiğinde ünsüzler (c > ç), (d > t), (g > k) bu şekilde dönüşür.

   • Hafif + ce > Hafifçe

   • Kes + gin > Keskin

     NOT: Beşgen, üçgen gibi sözcükler bu kurala uymaz.

     
     

2. Ünsüz Değişimi (Yumuşaması)

   (p, ç, t, k) ile biten sözcüğe ünlü harf ile başlayan bir ek gelirse ünsüzler (p > b), (ç > c), (t > d), k > g, ğ) bu şekilde dönüşür.

   Kitap + ın > Kitabın Ağaç + ın > Ağacın Yurt + un > Yurdun Çok + al > Çoğal

   NOT: Bazı tek heceli sözcüklerde ve yabancı kökenli sözcüklerde yumuşama olmaz. (Süt, kek, aşk, ahlak, hukuk, sanat, Cumhuriyet)

   
   

3. Ünsüz Düşmesi

   Addaş > Adaş

   Kalktırım > Kaldırım

   1. Birleşik Sözcüklerde “t” Harfi Düşünce Ünsüz Düşmesi Olur: Ast + başkan > Asbaşkan

      Ast + teğmen > Asteğmen Üst + teğmen > Üsteğmen

   2. Son Harfi “k” Olan Sözcüklerden Sonra (-cik) Eki Gelirse Ünsüz Düşmesi Olur: Alçak + cık > Alçacık

      Ufak + cık > Ufacık

   3. Son Harfi “k” Olan Sözcüklerden Sonra (-l) Eki Gelirse Ünsüz Düşmesi Olur: Yüksek + l > Yüksel

   Ufak + l > Ufal

   
   

4. Ünsüz Türemesi

   (His, Zan, Şık, Af…) gibi yabancı kökenli kelimeler ünlü harf ile başlayan ek ya da kelime alınca kelimedeki son sessiz harf türer.

   His + etmek > Hissetmek Zan + etmek > Zannetmek Şık + ı > Şıkkı

   Af + etmek > Affetmek

   
   

5. Kaynaştırma Ünsüzleri

Ünlü Harf ile biten sözcükler ünlü harf ile başlayan bir ek aldıklarında İki ünlü yan yana gelmeyeceği için ek önüne (y, s, ş, n) ünsüzlerinden birini alır.

Ara + ı > Arayı İki + er > İkişer Kapı + ı > Kapısı O + u > Onu

Arabanı ödünç alabilir miyim? Onun evini çok merak ediyorum.